Tour De Pologne – Polski akcent kolarstwa

Początki wyścigu w Polsce międzywojennej

Idea zorganizowania wieloetapowego wyścigu kolarskiego w niepodległej Polsce zaczęła nabierać kształtów już na początku lat 20. XX wieku, inspirowana sukcesami Tour de France. Jednak dopiero w późniejszych latach inicjatywa Warszawskiego Towarzystwa Cyklistów oraz redakcji „Przeglądu Sportowego” doprowadziła do realizacji tego pomysłu. Pierwsza edycja, pod nazwą I Bieg Kolarski dookoła Polski, odbyła się w dniach 7–16 września 1928 roku. Wzięło w niej udział 71 kolarzy, z czego 43 dotarło do mety. Zwycięzcą został Feliks Więcek, reprezentujący Bydgoski Klub Kolarski, który triumfował na sześciu z ośmiu etapów, pokonując łącznie prawie 1500 km.

Do wybuchu II wojny światowej zorganizowano jeszcze cztery edycje wyścigu. Szczególnie zapamiętano Bolesława Napierałę, zwycięzcę dwóch edycji (1937, 1939). Wyścig w 1937 roku był wyjątkowy – po raz pierwszy wzięli w nim udział zawodnicy zagraniczni, a także wprowadzono nagrody pieniężne. Rywalizacja w tamtych czasach różniła się od dzisiejszej – etapy były dłuższe, drogi często szutrowe, a zawodnicy musieli zatrzymywać się na posiłki i zmagać z częstymi awariami.

Reaktywacja po wojnie i wyścig w erze amatorskiej

Po zakończeniu II wojny światowej wyścig wznowiono w 1947 roku. Tę edycję, liczącą zaledwie cztery etapy i 606 km, określono mianem „kieszonkowej” ze względu na krótki dystans. Zwycięzcą został Stanisław Grzelak. Już rok później, w 1948 roku, pierwszy etap wygrał zagraniczny zawodnik – Szwed Olle Persson.

W kolejnych dekadach wyścig stracił jednak na znaczeniu, ustępując miejsca Wyścigowi Pokoju, który cieszył się większym wsparciem władz. W tym czasie odnotowano jednak kilka wyjątkowych wydarzeń, takich jak triumfy zagranicznych kolarzy (np. Włocha Francesco Locatelliego w 1949 roku) czy rekordową długość trasy – 2311 km w 1953 roku. Wprowadzono również innowacje techniczne, takie jak możliwość korzystania z pomocy wozów technicznych (1957) czy zastosowanie fotokomórki na finiszu. Wyścig zapisał też dramatyczne karty w swojej historii, jak śmierć Jana Myszaka w 1967 roku po wypadku na trasie.

Era zawodowa i globalny prestiż

Przełom w historii Tour de Pologne nastąpił w 1993 roku, kiedy Czesław Lang, srebrny medalista olimpijski, objął funkcję dyrektora wyścigu. Jego zaangażowanie sprawiło, że wyścig zaczął zyskiwać na prestiżu. W 1996 roku uzyskał najniższą kategorię w kalendarzu Międzynarodowej Unii Kolarskiej (UCI), by w kolejnych latach awansować do wyższych klas. W 2005 roku Tour de Pologne został włączony do cyklu UCI ProTour, stając się jedynym wyścigiem tej rangi w Europie Środkowo-Wschodniej.

Terminy wyścigu zmieniały się na przestrzeni lat, ale od 2009 roku rywalizacja odbywa się w sierpniu, często wkrótce po zakończeniu Tour de France. Wyjątkiem były lata igrzysk olimpijskich, kiedy wyścig przesuwano na lipiec. Tour de Pologne wielokrotnie zdobywał tytuł „Najlepszej Imprezy Sportowej Roku” w Polsce, a jego organizacja zbiera pochwały od Międzynarodowej Unii Kolarskiej.

Podsumowanie

Tour de Pologne to niezwykła historia polskiego kolarstwa, które z sukcesem przeszło od lokalnej inicjatywy do międzynarodowego wydarzenia. Dzięki staraniom organizatorów, wyścig stał się symbolem sportowego sukcesu i jednym z najważniejszych wydarzeń kolarskich w regionie.