Jak zadbać o zęby sportowca?

Nie tylko dzieci, ale również sportowcy powinni zadbać o zdrowie jamy ustnej. Co
powinien zrobić sportowiec, aby uniknąć próchnicy?

Dlaczego sportowcy mają problemy z jamą ustną?

W większości przypadków sportowcy stosują dietę wysokowęglowodanową, która dostarcza
ponad 60% energii z węglowodanów. W praktyce, aby dostarczyć takiej ilości energii i
węglowodanów, stosuje się produkty takie jak: soki owocowe, białe pieczywo, słodkie bułki, batony
czy suszone owoce. Dodatkowo w czasie treningu sportowcy często korzystają z żeli energetycznych i
napojów izotonicznych. Duża ilość węglowodanów w diecie dostarcza energię do ćwiczeń oraz jest
niezbędna do uzupełnienia glikogenu w mięśniach. Jednakże produkty te zawierają cukry proste i
mają działanie kariogenne – sprzyjające rozwojowi próchnicy.
Cukier powoduje spadek pH w jamie ustnej, co powoduje demineralizację szkliwa. Bakterie
próchnicotwórcze dobrze tolerują kwaśne pH. Bakterie te fermentują spożyte przez nas cukry, co
prowadzi do powstania kwasów np. kwasu mlekowego, octowego. Powoduje to dalszy spadek pH
płytki nazębnej, demineralizację szkliwa i osłabienie struktury zęba.

Jak ograniczyć ryzyko rozwoju próchnicy?
Oprócz mycia zębów oraz stosowania płynu do płukania jamy ustnej należy również zadbać o
dietę. Warto włączyć do diety produkty kariostatyczne tj.: świeże warzywa i owoce, nabiał: jogurty i
inne przetwory mleczne, jaja, chude mięso, ryby, pieczywo pełnoziarniste, orzechy i ziarna. Ponadto
warto spożywać bezcukrowe gumy do żucia zawierające ksylitol. Ksylitol posiada właściwości
przeciwpróchnicze, jednakże jego nadmierne spożycie może działać przeczyszczająco. Ograniczeniu
powinny ulec słodzone napoje, produkty oblepiające zęby np. suszone owoce, żelki, krakersy,
paluszki, słodycze oraz produkty kwaśne np. pikle, soki cytrusowe, sosy zawierające ocet.

Jak sportowiec powinien zadbać o swoje zęby?
Osoby uprawiające sporty wytrzymałościowe, podczas wysiłku fizycznego muszą dostarczać do organizmu dodatkowe węglowodany. Dlatego po spożyciu słodzonego napoju, żelu energetycznego, batonów czy innych słodkich produktów, zaleca się płukanie jamy ustnej czystą
wodą lub popijanie wody. Wysiłek fizyczny powoduje zmniejszone wydzielanie śliny i wysuszenie
jamy ustnej, co utrudnia wymycie resztek pokarmowych z jamy ustnej – dlatego warto zadbać o
prawidłowe nawodnienie organizmu w trakcie treningu. Należy również pamiętać o regularnych
wizytach u dentysty.

Autorem tekstu jest dietetyczka Urszula Nizio. Absolwentka kierunku dietetyka na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku. Obecnie kontynuuje studia drugiego stopnia na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym. Główny obszar jej zainteresowań w zakresie dietetyki to dietetyka sportowa, żywienie w chorobach układu pokarmowego oraz dieta roślinna. Więcej ciekawostek dietetycznych i przepisów znajdziecie na Instagramie @ulakarmi_dietetycznie.